Prvi put ili prvi puta

Prvi put ili prvi puta

Iako se neri­jet­ko čuje izraz prvi puta, on je u hrvat­sko­me stan­dard­nom jezi­ku pogre­šan i valja ga izbje­ga­va­ti. O čemu je toč­no riječ?

Izvor­no je riječ o spo­ju dvi­ju sklo­nid­be­nih rije­či: red­nog bro­ja i ime­ni­ce. S obzi­rom na način nji­ho­va spa­ja­nja, tre­ba­ju biti u istom rodu, bro­ju i pade­žu. To kon­kret­no zna­či da sin­tag­ma u nomi­na­ti­vu i aku­za­ti­vu gla­si prvi put, a u geni­ti­vu prvog(a) puta.

 

BROJ

IMENICA

N

prvi
put

G

prvog(a)
puta

D

prvom(u/e)
putu

A

prvi
put

V

prvi
pute

L

prvom(e/u)
putu

I

prvim
putom/putem

Isto je i s dru­gim red­nom bro­je­vi­ma, ali i sa zamjenicama.

dru­gi puta > dru­gi put

sto­ti puta > sto­ti put

sva­ki puta > sva­ki put

koji puta > koji put

Danas se riječ put u ovim kons­truk­ci­ja­ma sma­tra čes­ti­com, čak i pri­lo­gom, no odli­ke spo­ja bro­ja (ili zamje­ni­ce) i ime­ni­ce i dalje ostaju.

Ilus­tra­ci­ja: RDNE Stock pro­ject, Pexels