Ultimativan

Jes­te li čuli za „laž­ne paro­ve” ili „laž­ne pri­ja­te­lje”? To su izra­zi koji­ma se ozna­ču­ju rije­či raz­li­či­tih jezi­ka koje vrlo slič­no zvu­če ili se vrlo slič­no pišu, ali nema­ju isto zna­če­nje. Tak­vi paro­vi stva­ra­ju podos­ta pro­ble­ma manje vje­štim pre­vo­di­te­lji­ma. Vje­ro­jat­no jedan od naj­poz­na­ti­jih laž­nih paro­va u hrvat­skom jezi­ku čine naš pri­djev ulti­ma­ti­van („koji sadr­ža­va ulti­ma­tum, pos­ljed­nji, kraj­nji”) i engle­ski pri­djev ulti­ma­te („naj­bo­lji, vrhunski”).

Oni dak­le zvu­če slič­no, ali nema­ju isto zna­če­nje, što zna­či da pri­djev ulti­ma­te iz engle­skog tek­s­ta ne može­mo pre­ves­ti našim pri­dje­vom ulti­ma­ti­van, nego mora­mo upo­tri­je­bi­ti pri­mje­ri­ce naj­bo­lji ili vrhun­ski.

Sam pri­djev ulti­ma­ti­van u hrvat­skom je jezi­ku iznim­no rije­dak u upo­tre­bi, što je s obzi­rom na nje­go­vo zna­če­nje i logič­no. Može­mo tako govo­ri­ti o ulti­ma­tiv­nom zah­tje­vu, ulti­ma­tiv­noj poru­ci ili ulti­ma­tiv­noj pri­jet­nji. No kad pre­vo­di­mo s engle­skog jezi­ka, u obzir tre­ba uze­ti odgo­va­ra­ju­će značenje:

ulti­ma­tiv­na zaba­va > vrhun­ska zabava

ulti­ma­tiv­no iskus­tvo > naj­bo­lje iskustvo

ulti­ma­tiv­ni vodič > sveobuhvatan/kompletan vodič.

Ilus­tra­ci­ja: Rahul Pan­dit, Pexels