Grad Zagreb ili grad Zagreb

Čes­ta je nedo­umi­ca tre­ba li se apo­zi­ci­ja grad uz ime­na gra­do­va pisa­ti veli­kim ili malim počet­nim slo­vom. No pra­vo je pita­nje kada ime­ni­cu grad tre­ba pisa­ti veli­kim, a kada malim počet­nim slo­vom jer Grad Zagreb  i grad Zagreb − nisu isto.

Grad je ponaj­pri­je veće urba­no nase­lje čiji se sta­nov­ni­ci uglav­nom bave nepo­ljo­pri­vred­nim dje­lat­nos­ti­ma. U ovom je zna­če­nju grad u suprot­nos­ti sa selom. Ime­na gra­do­va piše­mo tako da sva­ki član ime­na (osim pri­jed­lo­ga i vez­ni­ka) piše­mo veli­kim počet­nim slo­vom: Donji Miho­ljac, Veli­ka Gori­ca, Biograd na Moru…

Riječ grad uz ime urba­nog nase­lja nije dio vlas­ti­tog ime­na i zato se piše malim počet­nim slo­vom, a može se i izos­ta­vi­ti jer je naj­češ­će zali­hos­na, nepo­treb­na, jer nam samo ime suge­ri­ra da je riječ o gra­du. Može­mo zaklju­či­ti da je grad Zagreb isto što i Zagreb, grad Split isto što i Split, grad Rije­ka isto što i Rije­ka, grad Osi­jek isto što i Osi­jek...

No grad ozna­ču­je i admi­nis­tra­tiv­nu jedi­ni­cu niže razi­ne od župa­ni­je (osim u slu­ča­ju Gra­da Zagre­ba, koji je jedi­ni­ca slič­na ili isto­vjet­na župa­ni­ji). Grad u ovom smis­lu sto­ji u opre­ci s opći­nom i županijom.

Ime­na jedi­ni­ca lokal­ne samo­upra­ve piše­mo tako da prvu riječ piše­mo veli­kim počet­nim slo­vom, a osta­le malim, osim ako nisu vlas­ti­ta ime­na. Zasad se svi gra­do­vi ime­nu­ju na isti način, to jest tako da je prva riječ ime vrste admi­nis­tra­tiv­ne jedi­ni­ce (grad), a dru­ga vlas­ti­to ime grad­skog sre­di­šta, pa dobi­va­mo: Grad Zagreb, Grad Dubrov­nik, Grad Pula, Grad Sla­von­ski Brod...

U pre­ne­se­nom smis­lu nazi­vi Grad Zagreb (Grad Vara­ždin, Grad Čako­vec…) ozna­ču­ju i grad­sku upra­vu ime­no­va­nih admi­nis­tra­tiv­nih jedinica.

Dak­le valja shva­ti­ti da Grad Zagreb ne zna­či isto što i grad Zagreb. Prvi izraz (Grad Zagreb) obu­hva­ća i grad Zagreb i okol­na nase­lja, sto­ga kada kaže­mo da ide­mo u Grad Zagreb, uop­će ne mora­mo ići u grad Zagreb, nego u neko pri­grad­sko nase­lje (pri­mje­ri­ce u Sesvet­ski Kra­lje­vec). Riječ grad u upo­tre­bi je češ­ća u smis­lu urba­nog nase­lja i piše se malim počet­nim slo­vom, a tad se slo­bod­no može i izos­ta­vi­ti. Kada se mis­li na admi­nis­tra­tiv­nu jedi­ni­cu, piše se veli­kim počet­nim slo­vom jer je to prvi član nje­zi­na naziva.

Ilus­tra­ci­ja: mto­micp­ho­to­grap­hy, Pixa­bay